Mindbleep #40 Hier en daar


Hier

‘Waar ben je?’ vroeg mijn geliefde. En voor dat ik het wist was mijn antwoord: “Ik ben hier.” Tot dat moment leek daar geen twijfel over te bestaan. Maar als ik stilsta bij zoiets simpels als ‘hier’, bekruipt de twijfel over die uitspraak mij zoals de sluipmoordende klimop een gezonde eikenboom belaagt. Want wat is 'hier' eigenlijk?

‘Hier’ heeft alleen betekenis in relatie tot daar. Zonder daar is hier nergens. Maar als ik daar ben, is dat ook weer hier. Daar is dan op zijn best een toekomstig hier, een hier in de knop. Maar daar is ook weer hier zodra ik daar ben. En ook elke tussenliggende stap van hier naar daar, is steeds hier. Dus hoewel ‘hier’ een plaatsaanduiding lijkt te zijn, wijst het feitelijk nergens naar want er is alleen maar hier. Altijd. ‘Daar’ is slechts een denkbeeldige splitsing van hier; handig in het dagelijks gebruik maar feitelijk zonder betekenis als plaatsaanduiding. ‘Leeg’ zou dat in boeddhistische kringen genoemd worden.

‘Hier’ verwijst dan ook niet zozeer naar een locatie maar, naar mijzelf. Het is voor mij onmogelijk om ergens anders te zijn dan hier. Ik kan nooit daar zijn, alleen altijd hier.

 

Ik

Dat roept de vraag op wie dit ‘ik’ is dat hier altijd is. Nu begeven we ons op glad ijs want we zijn het er in non-duale kringen over eens dat ‘ik’ in wezen niet bestaat. Ik is een kluwen aannames, herinneringen, gewoontepatronen zonder essentie, zonder iets waarvan je kunt zeggen dat ik dat in wezen ben. Ook ‘Leeg’.

Maar met die conclusie is de kous niet af. Want het mysterie is dat ik mij gewaar kan zijn van dit feit. Er is Gewaarzijn van deze kluwen gedachten en gevoelens die ik ego noem. Achter en voorafgaand aan die verknopingen van ego bevindt zich een ander ik. Geen ‘ik’ als een denkbeeldige persoon maar wel degelijk aanwezig. Geen ‘ding’, niet iets, maar zeker ook niet niets. Een Gewaarzijn bevindt zich achter het ik dat zonder verdere kenmerken is. Een Gewaarzin dat geen locatie, vorm, leeftijd of grens heeft en geen voorkeur of afkeer kent. Dat is het grote IK van ‘Ik Ben’. Onbeweeglijk en onveranderlijk. Dit 'Ik Ben' gaat voorbij aan alles wat ik over mijzelf denk of voel. Voorbij al het streven en doen. Dit Ik Ben is weliswaar geen entiteit maar het is zeker niet niets. Het is omvattend Gewaarzijn dat overal en nergens te vinden is.

 

Op relatief niveau is de uitspraak ‘ik ben hier’ natuurlijk behulpzaam. Op absoluut niveau verwijst ‘Ik Ben Hier’ naar de realiteit dat ik ‘niet-iemand’ ben die bovendien nergens te vinden is behalve overal en altijd! Ik Ben altijd...hier en nu. Een conclusie die ego schrik aanjaagt want zonder locatie of tijd ontvalt dat ieder houvast. Ik blijk niet iemand te zijn maar tegelijkertijd altijd aanwezig. Wat een mysterie!

 

Jij ook

Nog een kleine stap verder en het besef dringt door dat niemand ooit ergens is, behalve als constructie van de mind. In werkelijkheid is er alleen het ‘Ik Ben’; de Eenheid van non-duaal Gewaarzijn dat omvattend is zonder omvang, levensduur of andere kenmerken. Non-duaal Gewaarzijn is het enige dat onomstotelijk bestaat omdat het ook niet bestaat!

 

De zoektocht van menig spiritueel zoeker bestaat uit pogingen om chocola te maken van iets dat geen kenmerken heeft en voorbij gaat aan alles wat we daarover denken. Dit betekent niet dat wij het niet kunnen kennen of ervaren. De sleutel tot de waarheid van jezelf ligt in ontspanning, in: 'niet-doen'. Wat natuurlijk iets anders is dan nietsdoen. Wanneer we niet langer zoeken, streven en pogen, maar het aandurven om eenvoudig te zitten in de onbepaaldheid van hier en nu, bestaat de kans dat de Waarheid van onszelf zich vanzelf zal openbaren.

 

Meditatie

Probeer dit eens:

  1. Zit stil en sluit je ogen. Adem rustig door.
  2. Merk alle gedachten en gevoelens op die verschijnen en verdwijnen in je bewustzijn. Duw ze niet weg, houd er niet aan vast, laat ze maar hun gang gaan.
  3. Na verloop van tijd merk je op dat er iets is dat gewaar is van die stroom van gedachten, gevoelens, zintuiglijke indrukken of lichaamssensaties. Je zet een denkbeeldige stap achteruit in jezelf en daarmee neem je plaats in dit Gewaarzijn.
  4. Je merkt als dit Gewaarzijn op dat je slechts één ding met zekerheid over jezelf kunt zeggen namelijk: “Ik Ben”. Verblijf en ontspan in die realisatie die geen gedachte is maar een doorvoelde ervaring. Een bijna lichamelijke realisatie.
  5. Merk op dat ook de woorden: ‘ik ben’ uiteindelijk concepten zijn; denkbeelden.
  6. Zet opnieuw een denkbeeldige stap achteruit in jezelf en daarmee laat je ook dit laatste concept over jezelf los. Rust en verblijf in de onbepaaldheid van Zijn.
  7. Onderzoek voelend, ervarend (niet denkend) of er iets anders is dan dit Gewaarzijn. Heeft het kenmerken zoals plaats, vorm, centrum, leeftijd? Is het ooit geboren?
  8. Wat is de relatie tussen dit Gewaarzijn en wat daarin verschijnt aan gedachten, gevoelens, zintuiglijke indrukken? Ervaar, vlucht niet in denken en geniet van eenvoudig zo zijn als het mysterie dat je in wezen bent. Non-duaal.

Heel veel plezier!

Alexander